De voorbije maanden zwelt de storm aan: rapporten over massaal jobverlies, onheilspellende AI-waarschuwingen van techgoeroes, en jongeren die zich afvragen waarom ze nog zouden studeren. Zeker in Europa en België lijkt het AI-verhaal vooral verteld in doemscenario's, met de burger als toeschouwer langs de zijlijn. Maar technologie is geen natuurkracht. Ze is wat wij ervan maken.
Wat vandaag ontbreekt, is richting. We horen veel waarschuwingen, maar weinig visie. Terwijl AI ons net dwingt tot fundamentele keuzes: over hoe we werken, leren, zorgen en samenleven. Dat vraagt politieke moed, academische eerlijkheid en mediaverantwoordelijkheid. En het vraagt leiderschap dat evenveel inzet op bescherming als op potentieel.
In plaats van kinderen te vertellen dat hun diploma straks waardeloos is, moeten we hen leren omgaan met verandering: kritisch denken, verbanden leggen, menselijke creativiteit omarmen. In plaats van AI te laten beheersen door Amerikaanse of Chinese techreuzen, kan Europa kiezen voor een derde weg: een model waarin transparantie, democratische controle en publieke toepassingen centraal staan.
De kernvraag is niet: hoe houden we AI tegen? Maar wel: wie bestuurt de toekomst? Wij kunnen dat zijn – als we kiezen voor samenwerking boven paniek, en visie boven angst. Niet door te vertragen, maar door verstandig te versnellen. AI kan ons helpen om een menselijkere, rechtvaardigere en duurzamere samenleving te bouwen. Maar dan moeten we wel zelf aan het stuur gaan zitten.
